Nun día coma hoxe, víspora do 70 aniversario do asasinato de Álvaro Puentes Antón, alcalde democrático de Cabanas despois de febreiro de 1936, debemos deixar constancia das atrocidades da ditadura dereitista, dun golpe de Estado contra a legalidade democrática que levou por diante moitas vidas inocentes e acabou coa democracia votada polo pobo.
A práctica totalidade dos concelleiros da última corporación republicana de Cabanas sufriu nas súas carnes a violencia e o terrorismo do réxime totalitario de dereitas que reprimía a democracia a través do fusilamento sumarísimo, do paseo, do asasinato, das torturas, da privación de liberdade e das presentacións.
Álvaro Puentes Antón, escribente do Concello da Capela e alcalde republicano de Cabanas coa Fronte Popular, avalou con outras dúas sinaturas a creación da agrupación local de Unión Republicana en 1935. Fora electo alcalde de Cabanas en febreiro de 1936 no medio do bulicio e da ledicia de que o cambio chegaba ao noso concello. Pero despois duns meses cheos de actividade para afrontar as melloras que requiría o concello, houbo que enfrontarse á realidade do golpe de Estado promovido desde as mesmas dereitas que o día da súa proclamación dispararan con armas de fogo desafiantes dende a banda da Tafona.
Na provincia da Coruña, tralos primeiros momentos do levantamento, iníciase unha forte represión. A comarca de Ferrol, cunha numerosa poboación industrial e unha forte militancia leal á República vai estar especialmente castigada. En concellos como o de Cabanas moitos homes tiveron que botarse ó monte. E así ben se agacharon nas casas ben fuxiron ó monte bastantes veciños e concelleiros despois de comprobar que non podían frear o avance dos sublevados cun armamento insuficiente. Álvaro Puentes colleu rumbo ás Fragas do Eume e coma el Evaristo Eive e mais Ramiro Martínez,
O Zapateiro.
Xa a comezos de agosto comezan en Cabanas as múltiples detencións e os primeiros "paseos" que acaban coa vida de dous compañeiros da Corporación do 36, o edil Juan Pereiro, asinante da acta fundacional da agrupación local de Unión Republicana (matan con el o terceiro asinante Antonio Brage Porta) e mais Manuel Buhigas Novo, primeiro tenente de alcalde que quedara como alcalde accidental, no Mesón do Vento, descoñecéndose onde repousan os restos deste último. Os concelleiros da Fronte Popular tiveron que agacharse nas casas ou nas súas proximidades nos primeiros momentos, cando se entregaban ou os ían buscar sufrían ben prisión ben a obriga de presentarse diante das autoridades por períodos variables de tempo:
Hermeneguildo Salgado Díaz, A Rúa-Soaserra; José Rico Varela, Porto; Juan Mª Arnoso Arnoso, Xabarís; Gabriel Barro Rodríguez, Valedoso; Nicolás Sánchez Marín,Porto; Juan Eiroa Sánchez, Porto.Mentres, nas Fragas do Eume, o fuxido Alvaro Puentes permaneceu illado durante catro anos, agachado nunha "cabana" en San Pedro de Eume, no lugar de Couce, ata que o 27 de setembro de 1940 é eliminado por un infiltrado da Garda Civil que viñera recomendado polo médico da Mercede. A acción dos sublevados precipitouse pola posible marcha para Portugal do grupo de Álvaro. O rexedor republicano de Cabanas foi enterrado no adro da igrexa de San Pedro de Eume aos poucos días. Os concelleiros frontepopulistas que acompañaron no monte ao alcalde tiveron diversas vicisitudes, así Evaristo Eive conseguiu fuxir para Francia en 1946 mentres que Ramiro Martínez, O Zapateiro, entregouse nesas datas e viviu unha situación complicada polo acoso da ditadura.
A Corporación mártir, que sufriu o exterminio e a persecución dun réxime ilexítimo, mereceu todas as honras das dúas primeiras corporacións elixidas polos votos dos veciños en 1983. Así, a primeira corporación aprobou unha moción de recoñecemento á figura do rexedor cabanés e, a seguir, a segunda corporación tomou o relevo e, en presenza da súa irmá chegada da Arxentina, colocou a placa en honra ao representante daqueles concelleiros que procuraron o mellor para Cabanas.
Dende o BNG vaia por diante a nosa humilde lembranza e homenaxe a aquela corporación mártir que quixo avanzar cun proxecto democrático. Debemos lamentar que o concello retirase sen xustificación nin explicación a placa ao alcalde Álvaro Puentes, máxime cando mañá se fan setenta anos do seu asasinato e comprobamos como se repite a historia, inda que xa non se poida borrar.
Saúde e república! Viva Galiza Ceibe!